Pedagogi Pribumi

Selain daripada belajar pelbagai kaedah pedagogi (mengajar) kadang-kala kita harus juga memahami pelanggan (murid) jika sesuatu perkara yang diajar berulang kali tidak mencapai objektif yang dikehendaki. Pengalaman sebagai guru PJ mengesan kesalahan penggunaan perkataan “putus” di kalangan murid. Jika seseorang murid itu terseliuh kaki atau patah kaki janganlah berasa terkejut jika ada murid datang berjumpa anda dan mengatakan rakan mereka “putus” kaki. Masalah ini terjadi berkemungkinan tiada kosa kata patah dalam perbendeharaan mereka.

Jika mereka mengalami luka, hanya perkataan "pedas" yang keluar daripada mulut mereka iaitu menggambarkan rasa pedih. Logiknya dari segi bahasa perkataan pedas itu yang paling dekat dengan perkataan pedih (sakit+panas).

Juga jangan sesekali marahkan pelanggan yang tidak datang latihan sukan kerana mereka memberikan alasan “emak saya tidak suruh”. Bukannya mereka bermaksud kurang ajar (perspektif kita: emak saya tidak suruh kenapa pula saya perlu datang) dengan kita tetapi maksud mereka sebenarnya ialah “emak saya melarang”.

Perkataan rosak amat jarang sekali digunakan bagi menggambarkan sesuatu benda fizikal, mereka lebih suka menggunakan perkataan "jahat" kata sifat bagi manusia. Sebagai contoh "kerusi itu jahat" membawa makna kerusi itu rosak yang sebenarnya.

Sistem pernomboran daripada 12-19 adalah yang paling sukar diajar dalam bentuk penulisan angka. Kebiasaannya mereka akan menulis secara terbalik iaitu 11, 21, 31, 41, 51, 61, 71, 81, 91, 20. Ini berlaku apabila mereka menulis mengikut susunan lafaz nombor tersebut dalam Bahasa Melayu atau Bahasa Inggeris iaitu:-

Dua belas

Twelve

2              11

Tiga belas

Thirteen

3              11

Empat belas

Fourteen

4              11

Namun jika kita dapat memahamkan konsep nombor dalam bahasa mereka keadaan lebih mudah kerana lafaz nombor mereka mengikut urutan iatu:-

Puan      Deguah                (Kejaman)

Poeng    Leguah                 (Lahanan)

Pulu       Duwak                 (Kayan)

Puluk     Due                      (Kenyah)

Puluen   Duo                      (Punan)

Semeheng Due                   (Bidayuh)

10               2

Puan     Tedauh                 (Kejaman)

Poeng   Tedul                    (Lahanan)

Pulu      Telok                    (Kayan)

Puluk    Telu                      (Kenyah)

Puluen   Tolu                     (Punan)

Semeheng Taruh               (Bidayuh)

10             3

Puan      Pat         (Kejaman)

Poeng    Epat       (Lahanan)

Pulu       Pat         (Kayan)

Puluk     Pat         (Kenyah)

Puluen   Pat         (Punan)

Semeheng Empat (Bidayuh)

10            4

Penjodoh bilangan juga antara perkara yang agak sukar diajar, ini dapat dikesan apabila kuiz diadakan ramai murid menjawab penjodoh bilangan untuk buah epal adalah buah. Kesukaran dikesan apabila tidak terdapat penjodoh bilangan dalam sesetengah bahasa di sini (Sarawak). Untuk lebih memahamkan mereka haruslah diberi contoh satu ayat dalam Bahasa Melayu kemudian diterjemahkan dalam bahasa mereka. Sebagai contoh:-

Bapa saya membeli sebiji buah epal.

Apai akau meli ja epal.  (Kejaman)

Apa yang penting ialah murid harus difahamkan terdapat beberapa struktur dalam Bahasa Melayu yang tidak menyamai dalam bahasa mereka. Jika terdapat kesalahan haruslah ditegur seberapa segera dan berhemah.